Końskie. Krzyż kamienny u zbiegu ulic Partyzantów i Sportowej

Końskie, krzyż kamienny u zbiegu ulic Partyzantów i Sportowej

Postawiony w latach trzydziestych XX wieku w miejsce wcześniejszego drewnianego. Napis: Tu spoczywają powstańcy 1863 r. Franciszek Makulski [i] Łączkowski. Znane jest imię drugiego powstańca – Lucjan Łączkowski [warto uzupełnić imię na podstawie krzyża]. Z listu Bolesława Makulskiego [syn Franciszka Makulskiego] emerytowanego sędziego grodzkiego w Końskich z dnia 28 lutego 1933 r. do Henryka Zawadzkiego, naczelnika Sądu Grodzkiego w Opatowie: Św.P. ojciec mój Franciszek stracony był 8 maja 1864 r. w Końskich (za obecną stacją kolejową gdzie jest tartak jakiegoś Żyda) razem z jakimś dzierżawcą majątku koło Końskich i trzema osobnikami , między którymi miało być dwóch kozaków [Sokołow i Wierchuszyn zostali rozstrzelani – walczyli w oddziałach partyzanckich]. Kiedy stawiany był w Końskich pamiątkowy krzyż, będący wówczas przy życiu Jan Piątkowski z Browarów i Rejecki z ulicy Łąki mówili mi, że byli przy egzekucji lecz nie zdają sobie sprawy, gdzie stała szubienica i miejsca pochowania straconych wskazać nie mogą. Z tej przyczyny nie mogłem wydobyć kości straconych, chociaż uzyskałem pozwolenie ówczesnych władz austriackich. I dalej: Matka moja, stryjeczna siostra straconego wraz z Trauguttem Rafała Krajewskiego; Konstancja również była czynną przy przewożeniu i doręczaniu depesz powstańcom i prowiantowaniu ich. Szczęśliwie uniknęła odpowiedzialności, co pozwoliło jej wychować drobiazg, którego zostało ośmioro, z najstarszym jedenastoletnim uczniem gimnazjum w Końskich, którego naturalnie zaraz po aresztowaniu ojca, wypędzili z wilczym biletem.

Końskie, krzyż kamienny u zbiegu ulic Partyzantów i Sportowej

Franciszek Makulski stracony 8 maja 1864 r., mieszkaniec Końskich prywatny urzędnik w dobrach Końskie Wielkie, członek Tajnej Organizacji Narodowej, a potem powstańczym naczelnikiem parafialnym (komisarzem). Do jego licznych konspiracyjnych obowiązków należało między innymi: śledzenie ruchów i liczebności wojsk rosyjskich, aresztowanie ludzi podejrzanych o szpiegostwo, wyrabianie fałszywych dokumentów. Miał też obowiązek okazywania pomocy przy transporcie i przechowywaniu broni i amunicji. U Makulskiego znaleziono w czasie rewizji w domu broń i proch.
Lucjan Łączkowski stracony 8 maja 1864 r., z zawodu rolnik, dzierżawił majątek  w okolicach Końskich. Kapitan w oddziale powstańczym Jana Rudowskiego, wg źródeł rosyjskich zatrzymany został jako dowódca samodzielnego oddziału.

Końskie, lata dwudzieste XX wieku - krzyż drewniany upamiętniający straconych powstańców Lata dwudzieste XX wieku – krzyż drewniany upamiętniający straconych powstańców

[Więcej informacji o Powstaniu Styczniowym w powiecie opoczyńskim (Końskie, Szydłowiec, Przysucha, Przedbórz i Opoczno) czytelnik znajdzie się w przygotowywanej do wydania książki – wszystko zależy od zainteresowania czytelników i hojności sponsorów]