koło wodne i żelazne korzenie

Jest rok 2019. Zadaję sobie pytanie: czy wycinek prasowy z roku 1935 dotyczący muzeum w Sielpi jest aktualny i dzisiaj? Czy potrzebni są najdzielniejsi polscy „szaleńcy” pod wodzą zasłużonego badacza historii Zagłębia Staropolskiego, by Sielpia stała się imponującym Muzeum Przemysłu i Techniki …? A tak przy okazji; może rozpocznie się dyskusja nad skutecznym uratowaniem niszczejącego budynku administracyjnego?[w: Wyciąg z Expresu Porannego nr 296 z dn. 25.109.1934, pióra F. Kuczkowskiego] Proszę zwrócić […]

Wstęp Dziś, w czasach ogromnego postępu cywilizacyjnego, w dobie bardzo wysokiego rozwoju techniki, zmechanizowania życia codziennego, dziś, gdy pociąg pośpieszny staje się nieledwie przeżytkiem, bo go zastępują szybkobieżne torpedy, samoloty, odrzutowce i helikoptery – kareta wydaje się bardzo dziwnym, bardzo archaicznym, wprost muzealnym zabytkiem. Jeszcze do niedawna, na bardzo zapadłej prowincji woziła ona do kościoła, na bal, lub na odwiedziny sąsiedztwa starej daty dziedzica, lub dziedziczki.

Przedmieście – Jego ludność dawniejsza i dzisiejsza – Ruina domów i upadek rzemiosł – Zarobek ślusarzy – Niedouczki – Dostawcy robót – Spadek cen – Wyjątek – Narada – Długie języki – Wyzwoliny – Zakończenie sporów – Użytek z pieniędzy cechowych – Nowa uchwała – Sposób na wybiegi – Nic z umowy – Partactwo – Gwichty fałszywe. Pod miastem powiatowym Końskimi

Tytułem wstępu Pracuję na powstaniem dwóch artykułów. Sprawa wydaje się powoli na ukończeniu. Wertuję głównie dokumenty źródłowe z epoki. Ale ale. Nie zdradziłem tematyki, a powstaje: Pracując nad tą tematyką natrafiłem na dwa teksty konecczanina Sylwestra Jedynaka. Teksty pomimo znacznego upływu czasu od daty ich powstania (połowa lat osiemdziesiątych XX w.) nie tracą na ważkości. Nie mają naukowego zadęcia. Są to dobre historyczno-regionalne opracowania. Zapraszam do lektury. Krzysztof Woźniak Wszyscy byli

Wprowadzenie Pomimo bogatej górniczo-hutniczej przeszłości Stąporkowa i jego okolic w miejscowej tradycji pozostało po niej niewiele udokumentowanych i zabezpieczonych pamiątek. Najbardziej rozpoznawalne obecnie symbole tej przeszłości to: herb miasta, nazwy ulic – „Górnicza”, „Odlewnicza” oraz pomnik dwumetrowego kaloryfera. Historię i znaczenie hutnictwa w dziejach Stąporkowa opisał dość obszernie Andrzej Fajkosz w publikacji [1] z 1978 r. Ciekawe informacje o miejscowej odlewni żeliwa zawiera dokument filmowy [2]. Trudno

Dzień 15 lipca. Niedziela [Radoszyce – Jacentów] Mając oglądać N. Pan wyjechał po wysłuchaniu Mszy św. w kościele radoszyckim do Jcentowa, wziąwszy ze sobą do karety J[aśnie] P[ana] Kancle[rza] W[ielkiego] Kor[onnego] i J[aśnie] P[ana] Stadnickiego Chor[ążego] Pilzniń[skiego]. Jak zacny obywatel i minister, tak rządny gospodarz J[aśnie] P[an] Kanclerz, założył na miejscu od wielu lat nieznanym jedną z najlepszych kuźnię i od imienia swojego nazwał. Wiedzieć tam [widać tam] wprowadzoną

12 i 13 lipca – Miedziana Góra zwiedzał Poniatowski kopalnie miedzi na Miedzianej Górze, w pobliżu Kielc, 14 lipca – Królewiec, Antoniów, Radoszyce – piece do topienia rud w Królewcu (20 km od Końskich w stronę Kielc), fabryki żelazne w Antoniowie (koło Radoszyc) i Radoszyce, 15 lipca Jacentów, Radoszyce – fryszerski w Jacentowie (na północ od Radoszyc w odległości 6 km) i zanocował w Radoszycach… Naj. Pan wyjeżdżając z Radoszyc udarzył

Jest to niewielka miejscowość należąca do gminy Stąporków. Udokumentowana historia Wąglowa mówi o jego ponad 300 letnim istnieniu i ściśle jest związana z Zagłębiem Staropolskim. Etymologicznie nazwa Wąglów wywodzi się od węgla. W gwarze śląskiej, która przechowała do dzisiaj wiele staropolskich słów, na węgiel mówi się wągiel. Prymitywne piece hutnicze do wytopu żelaza bazowały na węglu drzewnym. W tej części Ziemi Świętokrzyskiej dominowały prastare lasy, które były magazynem surowcowym

Szukanie zaginionych, starych zawodów nie przypomina szukanie Atlantydy. Co chwila znajduję zawody, których nazwy mnie zaskakują. Tak jest i w tym przypadku. Któż z nas wie co oznaczają nazwy: cyrulik, dziewka, exaktor, fizyk, forszpan, karbowy, mularz, pachciarz, palarz, sągarz, strycharz, wasągarz… by wymienić tylko nazwy te bardziej tajemnicze. Dla mnie prawdziwym „królem tajemniczych zawodów” jest: szwaycar kościelny. A teraz przejdę do „żelaznych korzeni” miasta Gowarczowa, parafii i gminy w latach

Gowarczów obok Końskich w XVIII wieku był ośrodkiem handlu żelazem produkowanym w okolicy. Był też na przełomie XVIII i XIX wieku ośrodkiem gwoździarstwa – chałupniczej produkcji gwoździ. Na gruntach miasta czynna była „szabelnia” czyli zakład produkcji szabel. Stopniowy upadek przemysłu – po wybudowaniu linii kolejowej zaczął koncentrować się w Końskich i zmniejszenie się znaczenia ważnego niegdyś traktu Warszawa – Kraków, na trasie którego leżał Gowarczów;