Młyny do przemiału zboża w dawnym powiecie koneckim – 1925

Dyszów k. Końskich. Nieistniejący młyn na rzadko spotykanej pocztówce. Istnieje jeszcze druga wersja tego ujęcia - równie ciekawa. Foto z lat trzydziestych XX wieku w kolekcji KW.
Dyszów k. Końskich. Nieistniejący młyn na rzadko spotykanej pocztówce. 
Istnieje jeszcze druga wersja tego ujęcia – równie ciekawa. 
Foto z lat trzydziestych XX wieku w kolekcji KW.

Pochodzę z rodu młynarzy; członkowie mojej rodziny ze strony dziadka Zygmunta Janiszewskiego prowadzili młyny w miejscowościach Szabelnia, Piasek, Kozia Wola.

Chciałbym zebrać stare, a i współczesne fotografie zachowanych i nieistniejących młynów. Może pojawią się ciekawe historie rodów młynarzy i samych budynków. Będę pracował nad zebraniem tych materiałów w jedno solidne opracowanie. Bardzo czekam na fotografie od Państwa.

Kopaniny. Młyn spotkałem na trasie rowerowej wędrówki w 2003 roku - dzisiaj już nie istnieje. Fot. Bartłomiej Woźniak.
Kopaniny. Młyn spotkałem na trasie rowerowej wędrówki w 2003 roku – dzisiaj już nie istnieje. 
Fot. Bartłomiej Woźniak.
Kopaniny. Belka tragarz z datą postawienia młyna - 1904 rok. Dalsza część napisu będzie odczytana po odszukaniu negatywów. A może ktoś z czytelników sfotografował napis na belce? Fot. KW w 2004 roku.
Kopaniny. Belka tragarz z datą postawienia młyna – 1904 rok. 
Dalsza część napisu będzie odczytana po odszukaniu negatywów. 
A może ktoś z czytelników sfotografował napis na belce? Fot. KW w 2004 roku.

Zbliża się wiosna milowymi krokami – zapraszam do wędrówek pieszych i rowerowych szlakiem młynów wodnych (nie wspomnę o innych atrakcjach). Dodam, że były też i młyny wiatrakowe – tych zostało niewiele. A może nie pozostał już żaden?

Wkrótce będę publikował materiały dotyczące fabryk farb mineralnych. Tu też do przemiału używano najczęściej młynów wodnych. Nie wspomnę o innych publikacjach, w których koło wodne będzie stanowiło motyw przewodni. Zdaję sobie sprawę, że czytelnik dostaje ledwie „kartę dań” – ale wszystko przed nami.

Poniżej zamieściłem niewielki fragment opracowania Stanisława Malanowicza w części dotyczący młynów do przemiału zboża. Dla przejrzystości uszeregowałem nazwy w porządku alfabetycznym.

KW
Piasek. Młyn w tym miejscu już nie istnieje. Pozbyto się go jak się pozbywa starych niepotrzebnych rzeczy, „gratów”... Fot. KW w 2004 roku.
Piasek. Młyn w tym miejscu już nie istnieje. 
Pozbyto się go jak się pozbywa starych niepotrzebnych rzeczy, „gratów”… 
Fot. KW w 2004 roku.

Młyny do przemiału zboża 
w dawnym powiecie koneckim – 1925

Barycz – młyn turbinowy Lipskiego (produkuje na dobę 200 m3)
Browary – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego

Cieklińsk – młyn wodny
Czarna – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego

Dyszów – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego

Górny Młyn – młyn wodny Posłusznego
Grzybów – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego

Kamienna – młyn z popędem mechanicznym Ożdżeński I
Kamienna – młyn z popędem mechanicznym Ożdżeński II
Kołoniec – młyn wodny Dobrzańskiego
Końskie – młyn z popędem mechanicznym Piżyca
Kornica – młyn wodny Kasperskiego

Miedzierza – młyn wodny Jankowskich
Mnin – młyn z popędem mechanicznym Spirytusa
Morzywół – młyn wodny Ferenszteina i Marjańskiego

Nałęczów – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego

Piaski – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego
Przedbórz – młyn z popędem mechanicznym Grossa i Bieleckiego

Ruda Maleniecka – młyn wodny Jankowskich

Smyków gm. Czermno – młyn z popędem mechanicznym Wolskiego
Szabelnia – młyn wodny spadkobierców hr. Tarnowskiego
Szydłowiec – młyn z popędem mechanicznym Kurlander

Witków – młyn wodny Dobrzańskiego

Stanisław Malanowicz
[w: inż. Stanisław Malanowicz, Krótki rys życia gospodarczego powiatu koneckiego 
położonego w województwie kieleckim od najdawniejszych czasów do obecnego
Końskie 1925. Maszynopis w zbiorach KW]