Kazanów, Karolinów, Końskie – groby żołnierzy 1939 i partyzantów. Anna Kubiak – opiekunka grobów, dzielna kobieta

Las Karolinów, przy drodze z Końskich do Kazanowa, przydrożny brzozowy krzyż - mogiła żołnierza AK (?), przy grobie jego opiekunka Anna Kubiak. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Las Karolinów, przy drodze z Końskich do Kazanowa, przydrożny brzozowy krzyż 
– mogiła żołnierza AK (?), przy grobie jego opiekunka Anna Kubiak. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.

W materiale: Końskie. Las Karolinów – krzyż, z dnia 25 maja 2011, napisałem: Krzyżem i jego najbliższym otoczeniem przez wiele lat opiekowała się starsza pani mieszkająca na Bawarii (tradycyjnej dzielnicy Końskich). Mój rozmówca mieszkający w byłej leśniczówce pamięta, że starsza pani wspominała o synu, który nie wrócił z kampanii wrześniowej i nikt nie wie gdzie jest jego mogiła. Starsza pani wybrała to miejsce wierząc, że grobem jej syna też bezinteresownie ktoś się opiekuje. Dzisiaj też ktoś dba o porządek na tej symbolicznej mogile. Może harcerze, może mieszkańcy ulicy Spacerowej… Ważne, że pamięta…

Odnalazł mnie wnuczek starszej pani Paweł Kubiak, spotkaliśmy się – popłynęła opowieść… Tą starszą panią, która opiekowała się bezimienną mogiłą była Anna Kubiak (1916-1987) z d. Makuch mieszkanka Bawarii, starej dzielnicy Końskich.

Las Karolinów (miejsce nieznane), grób żołnierzy września 1939, przy grobie jego opiekunka Anna Kubiak. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.

Las Karolinów (miejsce nieznane), grób żołnierzy września 1939, przy grobie jego opiekunka 
Anna Kubiak. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.

Biorę do ręki stare fotografie; powstała wspaniała dokumentacja wyglądu mogił żołnierskich i partyzanckich w pierwszych latach powojennych. Na fotografiach oprócz pani Anny Kubiak widać jeszcze kilka innych osób (dzisiaj bezimiennych – może także poznamy ich nazwiska).

Kazanów, teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. Anna Kubiak pierwsza z prawej. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Kazanów, teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. Anna Kubiak pierwsza z prawej. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.
Kazanów, teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. Anna Kubiak pierwsza z prawej. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Kazanów, teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. Anna Kubiak pierwsza z prawej. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.
Kazanów (?), teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Kazanów (?), teren cmentarza, grób żołnierzy września 1939. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.
Końskie, szpital przy ulicy Warszawskiej - okolice kostnicy, groby żołnierzy września 1939 i zapewne mieszkańców Końskich. Pierwsze lata powojenne. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Końskie, szpital przy ulicy Warszawskiej – okolice kostnicy, groby żołnierzy września 1939 
i zapewne mieszkańców Końskich. Pierwsze lata powojenne. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.
Wykaz akt zgonów parafii Końskie rok 1939. Dokument udostępnił Paweł Kubiak.
Wykaz akt zgonów parafii Końskie rok 1939. Dokument udostępnił Paweł Kubiak.
Pozostała korespondencja: życzenia świąteczne, zdawkowe, grzecznościowe i szacunek dla Anny Kubiak. Kartkę z życzeniami ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Pozostała korespondencja: życzenia świąteczne, zdawkowe, grzecznościowe i szacunek dla 
Anny Kubiak. Kartkę z życzeniami ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.
Anna Kubiak w umundurowaniu AK. Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak - udostępnił Paweł Kubiak.
Anna Kubiak w umundurowaniu AK. 
Fotografia ze zbiorów rodzinnych Anny Kubiak – udostępnił Paweł Kubiak.

Bracia pani Anny zginęli w zawierusze wojennej. Jan Makuch był żołnierzem na strażnicy „Wilejka”, zaginął bez wieści po walkach wrześniowych – nie jest znane miejsce pochówku, nie zachowała się fotografia.

Stefan Makuch ps. „Czarny”, żołnierz grupy dywersyjnej Zygmunta Wyrwicza „Cumulusa” i „Wacka”, 3 plutonu II Zgrupowania „Ponury” ppor Waldemara Mariusza Szwieca „Jakuba”. „Robota”. Zginął w okolicach Bodzentyna 25.02.1944. Fotografię udostępnił Paweł Kubiak.
Stefan Makuch ps. „Czarny”. Zginął w okolicach Bodzentyna 25.02.1944. 
Fotografię udostępnił Paweł Kubiak.

Stefan Makuch ps. „Czarny”, żołnierz grupy dywersyjnej Zygmunta Wyrwicza „Cumulusa” i „Wacka”, 3 plutonu II Zgrupowania „Ponury” ppor Waldemara Mariusza Szwieca „Jakuba”. „Robota”. Po śmierci „Allana w „dzikiej” grupie „Wrzosa”. Zginął w okolicach Bodzentyna 25.02.1944 (Konecka księga pamięci autorstwa Jana Zbigniewa i Kazimierza Wroniszewskich oraz Bogumiła Kacperskiego, której fragment biogramu przytoczyłem podaje inną, błędną datę i miejsce śmierci?). [Kpr. Mieczysław Zasada „Wrzos” zimą 1943/44 nie dowodził „dziką” grupą, a oddziałem dywersyjnym podporządkowanym Komendzie Obwodu AK Końskie. Oddział przez większość zimy znajdował się we wsiach na północny wschód od Końskich, w rejonie Starej Kuźnicy i aż po Gowarczów. Na pewno jednak nie był dziki. Myślę, że warto to poprawić, chociażby ze względu na los Mieczysława Zasady w latach 1945-1948; za przynależność do AK – węgiel w Zagłębiu Donieckim razem z Niemcami w kopalni wydobywał. – Marek Jedynak 31.10.2012]

Kapitan Władysław Henzell dowódca 3 komp. ckm 163 pp rez. (fotografia przedwojenna) Fot. ze zbiorów KW.
Kapitan Władysław Henzell dowódca 3 komp. ckm 163 pp rez. (fotografia przedwojenna). 
Fot. ze zbiorów KW.

Uczestnikiem spotkań w domu babci był między innymi Władysław Henzell. Zachowała się pamięć i przekaz, że tata woził motocyklem pana Władysława na miejsce bitwy i groby żołnierzy w Kazanowie i w Końskich. Henzell szukał w karolinowskim lesie poranionych przez pociski drzew – dotykał widocznych jeszcze ran… Pozostała korespondencja: życzenia świąteczne, zdawkowe, grzecznościowe, są też i informacje tragiczne… – mówi Paweł Kubiak.

Major Władysław Henzell dowódca 3 komp. ckm 163 pp rez. (fotografia z lat osiemdziesiątych) Fot. ze zbiorów KW.
Major Władysław Henzell dowódca 3 komp. ckm 163 pp rez. (fotografia z lat osiemdziesiątych). 
Fot. ze zbiorów KW.

W tym miejscu dodam za Janem Garbaczem wspomnienie o Władysławie Henzllu (Honorowym Obywatelu Miasta Końskie): Z jego inicjatywy i starania w pierwszą niedzielę września odbywają się na terenie Końskich i Kazanowa obchody powiązane z kolejną rocznicą walk 36 DP rez. i oddziałów 7 DP stoczonych na Ziemi Koneckiej z hitlerowską nawałą w 1939 r. Jego staraniem dokonywały się uzgodnienia odnośnie terminu i zakresu obchodów. Na jego wezwanie przybywali z najdalszych zakątków kraju uczestnicy Września 39 r. W 1969 uczestniczył w imieniu byłych żołnierzy 36 DP rez. w odsłonięciu pomnika na polu bitwy w Kazanowie obchody początkowo o charakterze oficjalnym, pod patronatem organizacji kombatanckiej, z powodu religijnego ich częściowego charakteru, jako niewygodne dla ówczesnych władz, przeszły pod patronat Kościoła. Odbywały się one na cmentarzu, gdzie spoczywali polegli, lub na placu przykościelnym w Końskich gdzie ceremonię wieńczyła uroczysta Msza polowa. Również kościoły w Końskich i Kazanowie były miejscem uroczystych obchodów. Z inicjatywy majora Henzlla w sierpniu 1981 roku została wmurowana w kościele św. Mikołaja w Końskich; tablica pamiątkowa poświęcona poległym żołnierzom 36 DP rez. oraz 7 DP…

KW