Urząd Skarbowy w Końskich 1933

Końskie, koło miejscowe SUS.
Końskie, koło miejscowe SUS.

Obszar powiatu koneckiego wynosi 1.954 km2. Na terenie jego znajdują się 4 miasta, a mianowicie: Końskie, Szydłowiec, Skarżysko – Kamienna i Przedbórz, dwie osady: Radoszyce i Gowarczów oraz 16 gmin: Bliżyn, Borkowice, Chlewiska, Czermno, Duraczów, Góry Mokre, Grodzisko, Końskie, Miedzierza, Odrowąż, Pijanów, Przedbórz, Ruda Maleniecka, Skotniki, Sworzyce i Szydłowiec. Miasto Końskie liczyło w r. 1931 – 11.234 mieszkańców, zaś pozostałe miasta i gminy 170.095 mieszkańców.

Końskie, bóżnica.
Końskie, bóżnica.

Najdawniejsze wzmianki o Końskich, jako wsi dziedzicznej sięgają XI wieku, kiedy za panowania Bolesława Chrobrego dziedzicami tej wsi byli Odrowążowie de Końskie. Od rodziny Odrowążów nabył Końskie z przyległościami w XVII wieku Rafał Małachowski, kasztelan sieradzki. Jan Małachowski, kanclerz wielki koronny, otrzymał w roku 1748 od Augusta III przywilej – „ze wsi Końskie wystawić miasto” i nadał mieszkańcom jego miejskie swobody. Po wyniesieniu Końskich do godności miasta, nadaje im August III nową nazwę „Końskie-Wielkie”, pieczęć i prawo magdeburskie.

W roku 1784 miasto Końskie liczy 5.000 ludności, posiada rynek kwadratowy, otoczony 22 jednopiętrowymi kamienicami zamieszkałymi przez rzemieślników sprowadzonych ze Śląska przez Jana Małachowskiego. Czasy porozbiorowe nie przynoszą ważniejszych wypadków dla Końskich. Majątek Końskie-Wielkie przechodzi w 1870 roku w ręce hr. Tarnowskich.

Szydłowiec, kościół parafialny.
Szydłowiec, kościół parafialny.

Miasto Szydłowiec założone zostało przez znakomity niegdyś ród Szydłowieckich. Miasto Przedbórz nad rzeką Pilicą, położone niegdyś wśród obszernych lasów; tutaj król Kazimierz Wielki podczas polowania spadł z konia, doznając złamania nogi. Osada Radoszyce, bardzo starożytna, miała niegdyś ozdobny i wygodny dwór królewski, w którym często przebywał król Władysław Jagiełło. O trzy kilometry na południe znajduje się wieś Jakimowice, gdzie 18 listopada 1794 r. ostatnie oddziały wojska polskiego złożyły broń.

Szydłowiec, ratusz.
Szydłowiec, ratusz.

Powiat jest niziną, przeciętą drogą kolejową: Skarżysko – Koluszki; dla komunikacji kołowej służą główne szosy: Końskie – Warszawa, Końskie – Kielce – Kraków, Końskie – Piotrków – Łódź i Końskie – Radom. Z większych rzek przepływa przez powiat konecki tylko Pilica, z mniejszych: Kamienna i Czarna. Ludność miast przeważnie trudni się drobnym handlem i rzemiosłem jako to: szewstwem, krawiectwem, czapnictwem, stolarstwem itd. zaś ludność wsi oprócz rolnictwa trudni się: bednarstwem, kołodziejstwem i kowalstwem.

Szydłowiec, zamek.

Szydłowiec, zamek.

Powiat jest nieco uprzemysłowiony, obejmując następujące rodzaje przemysłu: tartaki, odlewnie, emaliernie, warsztaty ślusarskie, garbarnie, kamieniołomy, fabryki bryczek, narzędzi rolniczych, wozów, farb chemicznych, mydlarnie oraz kopalnie rudy i glinki. Z rolnictwa uprawiane są ogrodnictwo i warzywnictwo. W powiecie znajdują się trzy zakłady naukowe średnie, a mianowicie: państwowe gimnazjum koedukacyjne w Końskich, prywatne gimnazjum koedukacyjne w Skarżysku Kamiennej (z prawami państwowymi) i średnia szkoła handlowa w Skarżysku Kamiennej.

Na terenie powiatu znajdują się następujące zabytki historyczne: w Szydłowcu zamek i ratusz pobudowany przez ród Szydłowieckich; w Końskich kościół gotycki wzniesiony w XIII wieku przez Iwona Odrowąża, biskupa krakowskiego; park hr. Tarnowskich z XVIII wieku z pamiątkami jak: brama tryumfalna i altana zbudowana na przyjazd Augusta III, synagoga z zbudowana z drzewa modrzewiowego.

Miasto powiatowe Końskie położone jest przy linii kolejowej Skarżysko – Koluszki. Pięknie zadrzewione ogrody, ulice i drogi podmiejskie nadają miastu wygląd miłego osiedla.

Kosztem 470.000 zł. magistrat m. Końskich pobudował w r. 1927 murowane hale targowe i łaźnię. Na terenie powiatu mają siedzibę:
W Końskich: Starostwo, Sejmik, Sąd Grodzki, Inspektorat Szkolny, Urząd Skarbowy, Powiatowa Komenda Policji, PKU, Inspektorat Ubezp. Wzajemnych, Urząd Pocztowo-Telegraficzny, Magistrat, rejentura, hipoteka, Oddział Kasy Chorych, Szpital Powiatowy.
W Szydłowcu: Magistrat.
W Skarżysku Kamiennej: Magistrat, Sąd Grodzki i Kasa Chorych.
W Przedborzu: Magistrat i Sąd Grodzki.

Przedbórz, podcienia w rynku.
Przedbórz, podcienia w rynku.

Za czasów okupacyjnych czynności urzędu skarbowego sprawowała c. k. komenda powiatowa w Końskich – oddział skarbowy z Alfredem Długoszem na czele. Władze polskie przejęły agendy urzędu w dniu 3 listopada 1918 roku i do nowej organizacji 1920 r. kierowali: inspektoratem skarbowym – Antoni Kozarski od 10 listopada 1918 r. do 1 marca 1919 r. oraz Antoni Postuła od I marca 1919 r. i kasą skarbową – Szlifirski Jan od 3 listopada 1918 r. Od roku 1920 do 1927 kierownikiem urzędu był Postuła Antoni, kierownikiem kasy skarbowej był w tymże czasie Szlifirski Jan, zaś rachmistrzem od roku 1920 do 1923 – Hunter Marceli. Obecny naczelnik urzędu Władysław Siewniak pozostaje na tern stanowisku od roku 1931. Personel urzędu stanowi 39 osób, w czym 11 sekwestratorów. Urząd skarbowy i kasa mieszczą się w lokalach prywatnych.

Końskie, koło miejscowe SUS.
Końskie, koło miejscowe SUS.

Koło SUS w Końskich powstało dnia 1 lipca 1926 r. z inicjatywy kol. Wiktora Sypuły. Na pierwszym konstytucyjnym zebraniu wybrani zostali: na prezesa Palichleb Leopold, na vice-prezesa Jan Piękosz, a na sekretarza i skarbnika Sypuła Wiktor. Koło liczyło wówczas 22 członków. Z inicjatywy Leopolda Palichleba w 1926 r. powstała biblioteka z dobrowolnie ofiarowanych 107 książek wartości 350 zł. Z końcem 1932 r. księgozbiór liczył 564 książki wartości 2.386 zł. Zakup książek postępuje z uzyskanego dochodu z loterii odbytej w 1927 r. i z dobrowolnych składek członków, wynoszących miesięcznie od 6 do 11 zł. Do biblioteki należy, według stanu na dzień 1 sierpnia 1933 r. – 39 członków. W dniu 1 listopada 1927 r. postanowiono na zebraniu ogólnym założyć
 kasę samopomocy, do której przystąpiło 20 członków,
 zobowiązało się wpłacać składki po 5 zł. miesięcznie.
 Z końcem roku 1932 kasa samopomocy posiadała 
2.330 zł. kapitału obrotowego.

Do końca 1932 r. Koło otrzymało z loterii fantowej 850 zł. 23 gr., ze składek członkowskich 322 zł. 25 gr. i z opłat za wypożyczanie książek 683 zł. Na dzień 1 lipca 1933 r. Koło SUS w Końskich liczyło 35 członków ze składem zarządu: Władysław Siewniak – prezes, Antoni Choroszyński – vice-prezes, Władysław Łasiński – sekretarz, Wiktor Sypuła – skarbnik, Sergjusz Łatuszko – bibliotekarz. Członkowie Koła należą do całego szeregu stowarzyszeń społecznych, a mianowicie: do LOPP, Ligi Morskiej i Kolonialnej, do Strzelca należy 20 członków, do POW 4 członków i do Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny 14 członków.

[w: praca zbiorowa, Księga pamiątkowa Stowarzyszenia Urzędników Skarbowych Okręgu Kieleckiego, z uwzględnieniem rozwoju administracji skarbowej i monografii województwa kieleckiego, 1934. Wszystkie fotografie pochodzą z wymienionej publikacji, książka w kolekcji KW]