Ostatni powrót hubalczyka Romualda Rodziewicza „Romana”

Romuald Rodziewicz urodził się w Ławskim Brodzie (obecnie Truskawicze) na nowogródczyźnie 19 stycznia 1913 roku. Z majorem Hubalem zetknął się w ostatnich dniach września, kiedy to, wraz z grupą ułanów wracających z nad łotewskiej granicy, dołączył do 110. rezerwowego pułku ułanów dowodzonego przez ppłk. Jerzego Dąmbrowskiego. Były to już ostatnie chwile przed rozwiązaniem tego pułku. Grupę, która postanowiła dotrzeć do Warszawy poprowadził major Dobrzański. Wśród tych ułanów znalazł się Romuald Rodziewicz.

Gałki, rok 1940.
Na zdjęciu od lewej: Józef Alicki, Józef Walicki „Walbach”, 
Romuald Rodziewicz „Roman” i Marek Szymański „Sęp”.
Foto. Józef Lewandowski „Lech”.

Kiedy Dobrzański podjął decyzję, że pozostaje w kraju i tu będzie kontynuował walkę, a nie za granicą, Rodziewicz pozostał w oddziale. Przyjął pseudonim „Tarnawa”, ale powszechnie lubianego Rodziewicza żołnierze nazywali po prostu „Romanem” i pod takim pseudonim przeszedł do historii. Jedyny ślad po „Tarnawie” widnieje w liście do ośmiu kieleckich harcerek, które przysłały na Bielawy wigilijne podarunki dla żołnierzy.
Uczestniczył w potyczkach oddziału pod Wolą Chodkowską (pow. Kozienice), Huciskiem (pow. Przysucha) i Skłobami (woj. świętokrzyskie). Uczestniczył również w ostatniej potyczce, w której poległ major Hubal, pod Anielinem (pow. Opoczno) 30 kwietnia 1940 roku. Po rozwiązaniu Oddziału majora Hubala, w czerwcu 1940 roku, podjął pracę w ZWZ i AK. Pochwycony przez Niemców zesłany został najpierw do KL Auschwitz, a potem KL Buchenwald. Wyzwolenie zastało go w Nadrenii, gdzie zatrudniony był przy naprawie taboru kolejowego. Skierowany do szpitala, po pięciu tygodniach kuracji udał się do Włoch i wstąpił do 16 Pomorskiej Brygady Pancernej w 2. Korpusie Polskim.

Romuald Rodziewicz w Anglii pod koniec lat czterdziestych.
Foto. w zbiorach Ewy Pawlus.

Zdemobilizowany w 1947 roku, osiadł w Anglii i w 1952 roku (w Boże Narodzenie) założył rodzinę. Pracował jako hutnik, górnik, tokarz.
Do Polski przyjeżdżał wielokrotnie i ściśle współpracował ze Środowiskiem „Hubalczycy”. Poniżej foto relacja z kilku pobytów Romualda Rodziewicza w Polsce w latach 1987 – 1997.

Rok 1987 Radom, Romuald Rodziewicz i Józef Pruski 
przy mogile ks. Edwarda Ptaszyńskiego.
Foto. Jan Sekulak, zbiory Janusza Smolki.

Rok 1987, bazylika w Poświętnem.

Stoją od lewej w pierwszym rzędzie: 
Jan Sekulak, nieznany, Marian Majchrowicz, Romuald Rodziewicz i Józef Pruski.
Foto. ze zbiorów Janusza Smolki.

W 1989 roku odwiedził Wolę Chodkowską i Chodków, 
miejsca potyczki z 2 października 1939 roku.
Foto. ze zbiorów Janusza Smolki.

1989 Anielin
Rajd konny Studenckiego Klubu Jeździeckiego w Radomiu.
Na pierwszym planie Romuald Rodziewicz i Józef Pruski. 
W drugim rzędzie nad „Romanem” kapitan Marian Zach.
Foto. ze zbiorów Pawła Murawskiego.

1989 Cis – Budy. 
Uroczystość odsłonięcia pomnika poświęconego pamięci Marianny Cel „Tereski”. 
Na zdjęciu od lewej: Jan Maciążek „Kruk”, Czesław Chrustowicz „Konar”, 
Janusz Smolka i za nim Romuald Rodziewicz. 
Po drugiej stronie pomnika Ludmiła Żero „Ludka” 
i pierwszy z prawej Antoni Smerdzyński „Dym”.

W 1997 roku uczestniczył w Dniu Patrona w Zespole Szkół Zawodowych im. majora Hubala w Radomiu.

Radom, 14 październik 1997 r. Ostatnia wizyta Romualda Rodziewicza w Zespole Szkół Zawodowych im. majora H. Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.
Na zdjęciu stoją od lewej: Kazimierz Stankowski „Zawada”, Jan Kmita „Głaz”, Józef Badura „Błażej”, Romuald Rodziewicz „Roman”, Leopold Zaborek „Orlik”.
Foto. zbiory ZSZ im. majora H. Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.

Rok 1997 – Romuald Rodziewicz w ZSZ im. Hubala w Radomiu. Na zdjęciu stoją od lewej: Janusz Zych wiceprezydent Radomia, Zbigniew Gołąbek wicewojewoda i senator, Bohdan Poręba reżyser filmu „Hubal”, dyr. ZSZ Jakub Kiełbasiński, z-ca dyrektora Ewa Kara, Ryszard Fałek, Stanisław Zaborski z-ca dyrektora i hubalczycy Romuald Rodziewicz „Roman” i Jan Kmita „Głaz”.
Foto. zbiory ZSZ im. majora H. Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.

Rok 1997 – Romuald Rodziewicz w ZSZ im. Hubala w Radomiu. Na zdjęciu stoją od lewej: Kazimierz Stankowski „Zawada”, Łukasz Matysiak, kpt. Marian Zach, Antoni Smerdzyński „Dym”, Marian Pietras „Lis”.
Foto. zbiory ZSZ im. majora H, Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.

Radom rok 1997. Spotkanie po latach. Romuald Rodziewicz wita się z Łukaszem Matysiakiem.
Foto.: zbiory ZSZ im. majora H. Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.

Radom rok 1997. Spotkanie po latach. Romuald Rodziewicz wita się z (od prawej) Antonim Smerdzyńskim „Dymem”, Józefem Badurą „Błażejem” i Janem Kmitą „Głazem”.
Foto. zbiory ZSZ im. majora H. Dobrzańskiego „Hubala” w Radomiu.

Na zakończenie pragnę zaprezentować fotografię ofiarowaną przez Romualda Rodziewicza Mirosławowi Głowaczowi, synowi hubalczyka Franciszka Głowacza „Lisa”, podczas swojej wizyty w Warszawie w 1978 roku.

Foto. ze zbiorów Mirosława Głowacza.

Ostatnie lata Romuald Rodziewicz spędził w polskim Domu Opieki „Jasna Góra” w Huddersfield (Wielkiej Brytania, Anglia, hrabstwo West Yorkshire).
W 2003 roku Romuald Rodziewicz odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Miał wtedy 90 lat. Trudno odgadnąć, czemu z wręczeniem tego odznaczenia czekano aż 5 lat. Wręczono mu go dopiero w 2008 roku. W tym samym roku nadano mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Tym razem uroczystość wręczenia odbyła się już po pół roku.

Foto. Grzegorz Danilczuk.

Romuald Rodziewicz zmarł 24 października 2014 roku. 19 stycznia br. obchodziłby 102 urodziny.
Jego prochy złożone zostały na Cmentarzu Wojskowym na warszawskim Powązkach 12 czerwca br. W mszy w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie, a po niej w uroczystym pochówku prochów uczestniczyła duża grupa uczniów Zespołu Szkół Zawodowych w Radomiu oraz uczniowie z Publicznej Szkoły Podstawowej w Przydworzycach. Patronem obydwóch szkół jest im. H. Dobrzańskiego „Hubala”. Poza radomskimi szkołami żegnali również Romualda Rodziewicza uczniowie ze szkół hubalowych z Aleksandrowa Kujawskiego, Bychawy i Przybranowa.

Poczty sztandarowe „hubalowych” szkół w Bychawie, Radomiu, 
Przybranowie, Aleksandrowie Kujawskim i Przydworzycach.
Foto. Grzegorz Danilczuk.

Msza w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie.
Foto. Grzegorz Danilczuk.

Uczniowie i poczet sztandarowy z Publicznej Szkoły Podstawowej 
im. mjr. H. Dobrzańskiego – Hubala w Przydworzycach.
Foto. Marzena Kucińska.

Poczet sztandarowy ZSZ im. Hubala z Radomia.
Foto. Grzegorz Danilczuk.

Poczty sztandarowe, w środku poczet ZSZ im. Hubala z Radomia.
Foto. Grzegorz Danilczuk.

Przedstawiciele Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ koło Radom.
Foto. Grzegorz Danilczuk

Poczet sztandarowy z Publicznej Szkoły Podstawowej 
im. mjr. H. Dobrzańskiego – Hubala w Przydworzycach.
Foto. Marzena Kucińska.

Ostanie miejsce spoczynku Romualda Rodziewicza „Romana” na warszawskich Powązkach
Foto.: Grzegorz Danilczuk)

Jacek Lombarski