Stanisław Lesiakowski – powstaniec 1863 z Końskich. Sielpia – sztucery belgijskie 1863

Stanisław Lesiakowski – weteran powstania z 1863 roku.
Fotografia pozowana w mundurze.
NAC, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 1-P-1376

Stanisław Lesiakowski urodził się 17.04.1841 w Końskich. Ojciec Maciej Lesiakowski (był kowalem), matka Zofia z Łapkowskich.

W powstaniu walczył pod Langiewiczem. Brał udział w bitwie pod Gielniowem. Po wyjeździe Langiewicza został przydzielony do partii Jana Rudowskiego, pod którego dowództwem walczył w bitwie pod Korytkowem w kieleckim, następnie w Barakach pod wsią Ossa w opoczyńskim i w wielu innych miejscowościach. Po upadku powstania był tropiony przez władze carskie. Został złapany w szybie górniczym w miejscowości Rozwady i uwięziony. W więzieniu poddano go torturom by wydostać od niego nazwiska przywódców, nie zdołano jednak nakłonić go do tego. Został zmuszony do złożenia przysięgi, że więcej na władzę carską ręki nie podniesie.

Przysięgi tej nie dotrzymał – w roku 1905 został aresztowany wraz z synem za udział w manifestacji narodowej. Przez sąd w Opocznie skazany został na trzy miesiące więzienia. Po uzyskaniu niepodległości zamieszkał z synem w Modlinie.

Warszawa 21.01.1936 (lub 23.01.1936). Nabożeństwo w kościele garnizonowym. Widoczni m.in.: w 1. rzędzie siedzą od lewej: Edward Kwiatkowski, Wiktor Malewski, Maria Fabianowska, Mamert Wandali, NN. W 2. rzędzie siedzą od prawej: Stanisław Lesiakowski, Antoni Tarnawski, NN, NN. W 3. rzędzie widoczny m.in.: prezes zarządu Towarzystwa Przyjaciół Weteranów Władysław Dunin-Wąsowicz (1. z prawej). Na pierwszym planie w fotelu siedzi generał Edward Rydz – Śmigły. Za nim stoi jego adiutant rtm. Edward Mańkowski. Osoby widoczne: Władysław Dunin-Wąsowicz, Edward Mańkowski, Antoni Tarnawski, Stanisław Lesiakowski, Wiktor Malewski, Edward Kwiatkowski, Edward Rydz-Śmigły, Mamert Wandali, Maria Fabianowska. NAC, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 1-P-3130-6.

Odznaczony:

  • Krzyż Niepodległości z Mieczami 1930 r.
  • Krzyż Oficerski Odrodzenia Polski 1938 r.

Był ogólnie lubiany i szanowany przez mieszkańców Modlina. W wieku 81 ożenił się z Ewą Rybicką z Pomiechówka.

Stanisław Lesiakowski zmarł 24 września 1938 roku, został pochowany na cmentarzu fortecznym w Modlinie.

Andrzej Hurec

Modlin, lata 90.
Foto. Andrzej Hurec.
Notka prasowa w Kurierze Warszawskim z dnia 26.03.1906 r.
Modlin, fotografia współczesna.
Foto Andrzej Hurec.

Broń powstańców 1863 zakopana w Sielpi

W ubiegłym roku [1929] pisałem w Słowie, że na terenie nieczynnej dziś fabryki w Sielpi (10 kilometrów od Końskich) według zeznania p. Słomczyńskiego znajdują się trzy paki sztucerów belgijskich, zakopanych w 1864 r.
W roku zeszłym nie kopano tam, gdyż p. Słomczyński nie mógł dojść do porozumienia z władzami kolejowymi, pod którym zarządem jest obecnie ta fabryka. W tym roku uzyskawszy zezwolenie tych władz na kopanie postanowił szukać broni.
W dniu 24 bm. Pojechaliśmy tam i nająwszy robotników kopaliśmy w miejscach wskazanych nam przez p. Słomczyńskiego.
Lecz na nic nasze wysiłki!
Kopaliśmy na 2 m głębokości i mimo śladów kopania ziemi w głębi (znajdowaliśmy kawałki cegieł) nic nie znaleźliśmy.
Być może, że p. Słomczyński niedokładnie pamięta miejsce zakopania (miał niecałe 7 lat w 1864), może broń głębiej zakopano, a może i wydobyto?
W każdym razie według zeznania zmarłego w 1918 r. p. Patynowskiego, dozorcy fabryki, który był przy zakopaniu broni – tej do jego śmierci nie wydobyto!
P. Słomczyński z braku funduszów już więcej kopać nie będzie.
Może uczynią to kiedyś odpowiednie czynniki?
A warto by! Sztucery zakopane pewnie dochowały się w dobrym stanie, bo były czyszczone, oblewane łojem i owijane pakułami.
Nasze muzea [nasze Muzeum Ziemi Koneckiej – KW] zyskałyby cenny zabytek.

PS
Fabryka w Sielpi podobno dziś nie ma jeszcze właściciela. Jakiś Żyd procesuje się z władzami państwowymi.
Walą się niektóre jej budynki boć i sto lat prawie mają, jak mówi tablica żelazna przybita nad wejściem:
Auspuicis Augustiss: Nicolai I Super: tot. Russ Reg: pol: Vicario Regni Celsiss: Joanne Prima. Varszv. Praefecto mensae Publ. Poloniae Joannas Admonistrantes.
Nr. MDCCC XI.II.

Józef Sykulski
[W: Józef Sykulski, Rezultat poszukiwania broni powstańców zakopanej w Sielpi
Słowo (Radom) 1.08.1930 nr 175 s. 4]

A może studenci z Politechniki Częstochowskiej podejmą się ponownej próby (oczywiście z wykorzystaniem najnowszych zdobyczy techniki, oczywiście pod nadzorem archeologa po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń) odszukania zakopanego powstańczego skarbu? KW.