![Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Budynek bramny od strony północnej. Fot. z około 1915 roku Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Budynek bramny od strony północnej. Fot. z około 1915 roku](https://konskie.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/modliszewice-2.jpg)
Na niewielkiej elipsoidalnej wysepce (około 73×45 m) od strony południowej ulokowany jest budynek dworu. Naukowcy uważają, że wzniesienie dworu można datować na lata dziewięćdziesiąte XVI wieku z inicjatywy Andrzeja Modliszewskiego. W okresie zaś wcześniejszym funkcjonował prawdopodobnie dwór drewniany (druga połowa wieku XV). Od strony północnej na poziomie I piętra nad otworem wejściowym zachował się majuskulny napis CHRISTUS REX FORTIS VENIT IN PACE ET D[EUS HO]MO FACTUS EST SI DEUS NOBISCU[M] Q[U]IS C[ONTRA NOS]
![Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Dziedziniec od strony południowej. Fot. z około 1915 roku Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Dziedziniec od strony południowej. Fot. z około 1915 roku](https://konskie.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/modliszewice-4.jpg)
Kolejnym obiektem wzniesionym na wyspie w Modliszewicach był budynek bramny. Fundacja jego jest wiązana w literaturze z działalnością biskupa Jana Lipskiego. W portalu bramy przejazdowej znajduje się kartusz z herbem Jana Lipskiego, ciekawe również są kluczowe strzelnice.
Następne prace budowlane dotyczą głównie zmurowanie trzeciego budynku – tak zwanej kuźni (parterowy dom gospodarczy) i związane są z kolejnymi właścicielami Małachowskimi (druga połowa XVIII i I połowa IX wieku).
![Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Środkowy fragment rekonstrukcji pieca kaflowego datowanego na lata trzydzieste XVII wieku. Próba rekonstrukcji zawarta w pracy Sylwii Jankowskiej-Muszelskiej. W dolnej części widoczny fryz kontynuacyjny: jeleń osaczony przez psy i grupę myśliwych, w górnej części fryz z zwróconymi do siebie głowami zwierząt kopytnych adorujących drzewko życia. Ponadto medaliony z głową cezara i rzymskiego orła Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Środkowy fragment rekonstrukcji pieca kaflowego datowanego na lata trzydzieste XVII wieku. Próba rekonstrukcji zawarta w pracy Sylwii Jankowskiej-Muszelskiej. W dolnej części widoczny fryz kontynuacyjny: jeleń osaczony przez psy i grupę myśliwych, w górnej części fryz z zwróconymi do siebie głowami zwierząt kopytnych adorujących drzewko życia. Ponadto medaliony z głową cezara i rzymskiego orła](https://konskie.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/modliszewice-5.jpg)
Z książki pp Eligii Gąsowskiej i Leszka Kajzera wyczytałem zgoła sensacyjną informację: Warto też dodać, że w trakcie odgruzowywania dworu na jesieni 1986 roku, przed rozpoczęciem odbudowy, znaleziono pod podstawą kominka i w jego okolicy ogromny zbiór kafli. Poszedłem tym tropem, dotarłem szesnaście lat temu do profesora Leszka Kajzera i później do Sylwii Jankowskiej-Muszelskiej. Tu dowiedziałem się więcej o skarbie. Celowo używam słowo skarb, bo znaleziono 567 fragmentów kafli, które można datować na lata trzydzieste XVII wieku, a co za tym idzie, że fundatorem pieca był Jan Lipski. Pani Jankowska-Muszelska pisze: Wartym podkreślenia jest to, że mimo dużej fragmentaryczności zbioru, udało się zrekonstruować bryłę pieca. Jest to drugi po piecu z Zamku Królewskiego w Warszawie, obiekt tego typu, który udało się w pełni zrekonstruować na podstawie materiału wydobytego drogą wykopalisk. Różni się się on jednocześnie od pieca warszawskiego znacznie bogatszym urzeźbieniem bryły, jak również znacznie bogatszym treściom ideowym zawartym na piecu.
![Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Widok od strony południowej. Fot. Henryk Seweryn Zawadzki 1921 rok Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Widok od strony południowej. Fot. Henryk Seweryn Zawadzki 1921 rok](https://konskie.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/modliszewice-1.jpg)
Do zakończenia odbudowy dworu pozostało tak niewiele, a może również powstanie projekt rekonstrukcji pieca, nim kurz historii pokryje go grubą warstwą…
![Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Widok od strony południowej po odbudowie. Fot. 2006 rok Modliszewice k. Końskich - dwór obronny. Widok od strony południowej po odbudowie. Fot. 2006 rok](https://konskie.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/modliszewice-3.jpg)
Wybrana literatura:
– Eligia Gąsowska, Leszek Kajzer Dwór w Modliszewicach koło Końskich, Kielce 1990
– Sylwia Jankowska-Muszelska Piec z dworu w Modliszewicach koło Końskich na tle sztuki polskiej epoki Wazów, Łódź 1994