Biblioteka pani Dąbrowskiej. Końskie. Dom przy ul. Zamkowej 20

Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Na pierwszym planie figura Serca Pana Jezusa. Na mapie Końskich z 1830 roku budynek już występuje - pochodzi zapewne z końca XVIII wieku. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Na pierwszym planie figura Serca Pana Jezusa. 
Na mapie Końskich z 1830 roku budynek już występuje – pochodzi zapewne z końca XVIII wieku. 
Fot. KW.

W końcu ulicy Zamkowej stoi stara kamienica jednopiętrowa, pamiętająca chyba czasy Małachowskich, a za moich dziecinnych lat należała do Dąbrowskich, a później Sikorskich. Kim był Dąbrowski – nie wiem, bo pamiętam tylko panią Dąbrowską, która prowadziła tam wypożyczalnię książek. Czasami moi rodzice posyłali mnie do tej prywatnej biblioteki, aby oddać pożyczone książki, lub przynieść inne: „coś z Sienkiewicza”, albo według uznania pani Dąbrowskiej – koniecznie jakąś powieść historyczną.

Biblioteka pani Dąbrowskiej mieściła się na pierwszym piętrze w dużym pokoju, gdzie przy ścianach stały szafy i regały pełne książek. Przy wejściu była bariera, gdzie się stało i czekało na załatwienie; to jest na dokonanie wyboru, czy odnalezienie żądanej książki, bo nie można była przebierać w książkach.

Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Zamek do drzwi wejściowych pamięta z pewnością czasy XIX wieku. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. 
Zamek do drzwi wejściowych pamięta z pewnością czasy XIX wieku. Fot. KW.

Pani Dąbrowska budziła pewne zainteresowanie swoim strojem, bo zamiast palta czy płaszcza ubierała się w pasiastą, bardzo kolorową zapaskę łowicką [opoczyńską?]; tylko w zimie chodziła w futrze.

Siostra pani Dąbrowskiej wyszła za mąż za lekarza Kazimierza Stróżeckiego, mieszkającego w Warszawie. Wspomniany lekarz był bratem Jana Stróżeckiego, działacza socjalistycznego i kolegi Stefana Żeromskiego.

Dopiero w czasie okupacji poznałem doktora Stróżeckiego, który przeniósł się w 1940 roku do Końskich. Był on odmiennych przekonań; nie wierzył w socjalizm, interesował się polską historią i pracował nad genealogią Piastów. Twierdził, że profesor Baker [? nazwisko nieczytelne] dał podwaliny tej dziedzinie, ale wiedza o rodowodzie Piastów jest jeszcze niepełna. Jaki ostatecznie był wynik tych badań; nie wiem, bo po tej wojnie wrócił do Warszawy.

Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Widok kamienicy od strony zachodniej. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Widok kamienicy od strony zachodniej. Fot. KW.

W czasie okupacji, gdy z rodziną w 1941 roku przeniosłem się z Radomia do Końskich – często mnie odwiedzał w Urzędzie Hipotecznym, gdyż był to chyba jedyny „urząd”, w którym się faktycznie nic nie działo, nie było żadnych transakcji ani wpisów do ksiąg wieczystych, nie było interesantów, a tylko czasami zjawiał się jakiś osobnik poszukujący dawnej metryki z duplikatów ksiąg stanu cywilnego, ale tą metrykę sporządzał i wydawał p. Zygmunt Dzwonnik, sekretarz i jedyny pracownik tego „urzędu”.
W tym spokojnym urzędzie, w moim gabinecie, za pomocą grzałki elektrycznej gotowaliśmy wodę i zaparzaliśmy herbatę, lub namiastkę herbaty z jakich tam ziół. I przy takiej lichej odwiedzało mnie wielu znajomych, a między innymi właśnie doktor Stróżecki. Nawet na pamiątkę naszych spotkań i pogwarek historycznych ofiarował mi jedną ze swoich książek p.t. Łaźnie w dawnej Polsce (Warszawa, skład główny u autora, 1933) z następującą dedykacją: Szanownemu Panu Sędziemu Hipotecznemu na pamiątkę pobytu w Końskich, ofiaruje autor dr. med. Kazimierz Stróżecki. Końskie d. 3.09.1941 r.

Henryk Seweryn Zawadzki
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Widok kamienicy od strony wschodniej. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Widok kamienicy od strony wschodniej. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20, pamiątkowa tablica. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20, pamiątkowa tablica. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20.Zabytkowy, jakże ozdobny balkon. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20.Zabytkowy, jakże ozdobny balkon. Fot. KW.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Zdemontowane pozostałości balkonu uszkodzonego w nocy z 27 na 28.09.2012 r. podczas wypadku samochodowego. Fot. Ryszard Cichoński 28.09.2012 r.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Zdemontowane pozostałości balkonu uszkodzonego w nocy z 27 na 28.09.2012 r. podczas wypadku samochodowego. Fot. Ryszard Cichoński 28.09.2012 r.
Końskie, dom przy ul. Zamkowej 20. Sterczący kroksztyn balkonu uszkodzonego w nocy z 27 na 28.09.2012 r. podczas wypadku samochodowego. Fot. Ryszard Cichoński 28.09.2012 r.