Wprowadzanie tuszowych stempli pocztowych odbywało się stopniowo w okresie XVII i XVIII, w zależności od rozwoju instytucji pocztowych w poszczególnych krajach. Poczta francuska wprowadziła w 1611 r. stemple pocztowe do pokwitowań uiszczonych opłat pocztowych. Pierwsze stemple, obejmujące tylko oznaczenie dnia i miesiąca, wprowadzono w 1661 r. w głównym urzędzie pocztowym w Londynie. Pierwsze stemple określające tylko miejsce nadania przesyłki, wprowadzono w 1695 r. we Francji. Szwecja wprowadziła stemple pocztowe w 1686, Austria w 1751, Polska w 1764 r.
Z Końskich znany jest owalny (13,5 x 14 mm), czarny stempel na liście z 1788 r.
I jeszcze fragment listu Lecha Popielewskiego do KW:
W moich zbiorach posiadam jak sądzę, jedyny list uwierzytelniony stemplem z czasów przedrozbiorowych, zastosowany przez pocztę w Końskich. Wiem, że pieczątki tej nie ma w zbiorach Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu, a także w kolekcjach prywatnych. Być może, że znany z publikacji filatelistycznych stempel pozostał w zbiorach po Panu W. Rachmanowie w USA u jego córki, spadkobierczyni tej wielkiej kolekcji filatelistycznej, której nie ujawnia.
Stempel ten jednak nie ma formy nadawczej. Jest to natomiast pieczęć do laku, przez odciśnięcie jej w tuszu zastosowana jako stempel nadawczy.
Kserograficzna reprodukcja jaką Panu przesyłam; to to zaledwie koperta bez kontekstu listu, więc czas jego obiegu nie jest znany. Lecz po rodzaju papieru i cechach graficznych sądzę, iż pochodzi z lat przedrozbiorowych, z ich ostatniego czasu…
Bibliografia
- Tadeusz Hampel, Poczta Królestwa Rzeczypospolitej Polskiej w XVIII w., Praca zbiorowa, Katalog specjalizowany znaków pocztowych ziem polskich 1990, Warszawa 1989.
- List Lecha Popielewskiego (bez daty – około 1995 r.) do KW.