W dniu 14 czerwca 2016 r. Rada Gminy Słupia ustanowiła herb i flagę, będące znakami wspólnoty samorządowej. Projekty tych znaków zostały pozytywnie zaopiniowane przez Komisję Heraldyczną działającą przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Herb gminy Słupia wyobraża w polu tarczy tzw. hiszpańskiej (zakończonej półokręgiem) o barwie czerwonej dwa godła: wieżę srebrną (białą) z dachem czarnym i takimi oknami i wejściem podwyższonym oraz pół koła wodnego srebrnego (białego) o dwóch dzwonach.
Wieża obrazuje nazwę miejscowości Słupia, wywodzącą się z okresu średniowiecza od miana „słup”, oznaczającego rycerską wieżę mieszkalno-obronną.
w: Piotr Lasek, Turris fortissimo nomen Domini.
Murowane wieże mieszkalne w Królestwie Polskim od 1300 r. do połowy XVI w.
Warszawa 2013, s. 2.
Koło wodne symbolizuje tradycje przemysłowe i rolnicze, jako że przez kilkaset lat działało w miejscowych kuźnicach żelaznych i w młynach zbożowych, m.in. w Mninie, Pijanowie, Radwanowie, Rudzie Pilczyckiej, Skąpem. Ponadto wizerunek koła wodnego w herbie gminy Słupia został użyty w nawiązaniu do herbu powiatu koneckiego. Podobne zapożyczenie godła z herbu wyższej jednostki samorządowej miało miejsce już wcześniej w herbach gmin Fałków i Ruda Maleniecka. (Analogicznie część herbu powiatowego została zapożyczona z herbu dawnego województwa sandomierskiego i obecnego herbu województwa świętokrzyskiego).
Flaga gminy Słupia jest tzw. flagą heraldyczną, gdyż wywodzi się bezpośrednio z herbu gminy. Stanowi ją prostokątny poziomy płat materii barwy czerwonej, o proporcjach boków 8:5, z umieszczonymi pośrodku godłami herbowymi.
Na potrzeby projektu herbu gminy Słupia została opracowana dokumentacja historyczno-heraldyczna. Uwzględniono w niej m.in. charakterystykę gminy, przeszłość terytorialno-administracyjną, nazwę miejscową, tradycje heraldyczne, współczesną heraldykę samorządową regionu.
Gmina Słupia została utworzona w 1972 r. w ramach reformy organów administracji terenowej PRL. Likwidacji uległa wówczas gromada Słupia, istniejąca od 1933 r. i należąca do gminy Pijanów, przy czym Słupia była siedzibą władz tej gminy. W skład gminy Pijanów wieś Słupia weszła po powstaniu styczniowym, wcześniej zaś leżała w gminie Skąpe i co najmniej od 1508 r., gdy została poświadczona w dokumentach, stanowiła własność szlachecką.
Na terenie gminy Słupia znajdują się ośrodki dwóch parafii, Mnin i Pilczyca, zachowujące ciągłość od czasów średniowiecza. Wieś Słupia leży w pobliżu granicy tych parafii; na mapie województwa sandomierskiego z 1791 r. Słupię zaznaczono jako wieś z małym kościołem (kaplicą?).
Słabe tradycje heraldyczne odnaleziono w dziejach Mnina, Pijanowa i być może Pilczycy. Lokacja miasta Pilczycy z 1761 r. zakończyła się niepowodzeniem, a przywilej króla Augusta III z ewentualnym znakiem miejskim pozostaje nieznany. Na pieczęci obrazkowej gromady Mnin z 1811 r. zidentyfikowano wyobrażenie drwala na zrębie. Na pieczęci wójta gminy Pijanów z okresu międzywojennego stwierdzono herb carskiej guberni radomskiej (widoczny także na pieczęciach miasta Końskie i innych gmin z terenu powiatu). Na kilku innych pieczęciach wykazano obecność symboliki państwowej.
wójta gminy Pijanów z lat 1819 i 1919. Zbiór dokumentów KW.
Ponadto rozpoznano heraldykę szlachecką z dominującym na tym terenie herbem Jelita. Można przyjąć, że w różnych okresach od średniowiecza do XX stulecia większość miejscowości (jeśli nie wszystkie) z terenu gminy Słupia należała do szlachty pieczętującej się tym herbem. Były to przede wszystkim rodziny Mnińskich, Łąckich, Wolskich i Zamoyskich.
biór dokumentów KW.
W przeszłości odznaczył się także herb Topór rodziny Pilczyckich, znanej na tym terenie od XV do XVII, a może nawet do połowy XVIII stulecia. Oba te herby, Jelita i Topór, widnieją na monstrancji w kościele w Pilczycy, wraz z inicjałami I. P. i datą 1609. Istnieje tradycja wiążąca ten zabytek z osobą słynnego pamiętnikarza Jana Chryzostoma Paska herbu Doliwa (1636-1701), ale chyba wyłącznie z uwagi na podobieństwo inicjałów. Poza tym na uwagę zasługuje herb Zaręba rodziny Zarembów, właścicieli dóbr pilczyckich od pierwszej połowy XVIII do schyłku XIX stulecia. Oczywiście dla historii gminy istotne są też herby Poraj, Trzywdar, Pomian, Kolumna, Grabie i inne.
w: Zbigniew Leszczyc, Herby szlachty polskiej, t. 2, Poznań 1908.
Na zakończenie można dodać, że przyjęcie herbu i flagi przez gminę Słupia znacząco poprawiło obraz heraldyki samorządowej w powiecie koneckim. Wcześniej swoje symbole ustanowiły zgodnie z literą prawa władze powiatu i gmin Fałków, Ruda Maleniecka, Radoszyce (w 2013 r.), więc dziś właściwych herbów używa już ponad połowa uprawnionych do ich posiadania ośrodków samorządowych.
Krzysztof Dorcz
Jesteśmy dumnymi mieszkańcami
Gminy Słupia (Konecka) z własnym herbem…
Gmina Słupia (Konecka) z siedzibą w Słupi jest gminą wiejska usytuowaną w płn. – zach. części województwa świętokrzyskiego i w poł. – zach. części powiatu koneckiego. Gmina liczy 3499 mieszkańców, a jej powierzchnia wynosi 106 km2. Gmina ma charakter rolniczy. Użytki rolne stanowią 60,1%, natomiast lasy i grunty leśne 34,1% powierzchni.
Gminę tworzy 18 sołectw: Biały Ług – Słomiana, Budzisław, Czerwona Wola, Czerwona Wola Kolonia, Hucisko, Mnin, Olszówka, Piaski, Pijanów, Pilczyca, Radwanów, Radwanów Kolonia, Ruda Pilczycka, Rytlów, Skąpe, Słupia, Wólka, Zaostrów. Wszystkich miejscowości jest 29.
W przeszłości podstawą gospodarki były rolnictwo oraz przemysł metalurgiczny, oparty na eksploatacji miejscowych pokładów rud darniowych. Największe znaczenie uzyskały wsie parafialne Mnin i Pilczyca, będące już w średniowieczu centrami dóbr szlacheckich.
Gmina Słupia (Konecka) posiada poświadczone od 500 lat tradycje przetwórstwa zbożowego i produkcji żelaza. W obu tych dziedzinach gospodarki istotną rolę odgrywały naturalne źródła energii. Wykorzystywano je głównie w młynach wodnych i wietrznych (wiatrakach) oraz kuźnicach i tartakach napędzanych energią wody.
Dnia 14 czerwca 2016 roku odbyła się historyczna XX Sesja Gminy Słupia (Konecka), głównym punktem sesji było ustanowienie herbu i flagi Gminy Słupia (Konecka) wraz z określeniem zasad użytkowania herbu i flagi Gminy Słupia. Starania o nasz herb trwały około roku. Jako jedyni w powiecie nie mieliśmy herbu, ale od 14 czerwca już jesteśmy dumnymi mieszkańcami Gminy Słupia (Konecka) z własnym herbem, z którym będziemy identyfikowani. Opracowaniem herbu, flagi, pieczęci i sztandaru Gminy Słupia (Konecka) zajmował się heraldyk Krzysztof Dorcz.
Cytuję pełną treść ulotki, którą gmina zaprezentowała na
Kuźnicach Koneckich w Sielpi 2016. KW