Paweł Filippi – sztukmistrz kamienny w Końskich 1831

Rejestr Osób zaślubionych w Parafii Końskie w roku 1831.
Pod numerem 8 zapisano akt zaślubin.

Rejestr Osób zaślubionych w Parafii Końskie w roku 1831

W rejestrze w akcie zapisanym pod numerem 8 czytamy:
Kościeliska. Działo się w Końskich dnia dwudziestego czwartego stycznia b.r. [1831] o godzinie dziesiątej przed południem. Wiadomo czynimy iż w przytomności świadków Ur: Józefa Wojcidzkiego Wójta Gminy Końskie i Zenona Rudlickiego Pisarza Prowentu, obydwu pełnoletnich, w dniu dzisiejszym zostało zawarte małżeństwo między W: Pawłem Filippi kawalerem, sztukmistrzem kamiennym w Kościeliskach zamieszkałym, urodzonym we Włoszech w mieście Fano z Józefa i Franciszki z Wiennow, małżonków Filippich, tamże mieszkających, mających lat dwadzieścia i osm [osiem], a Panną Napoleoną córką Jakuba i Franciszki małżonków Wiczyńskich, w Kościeliskach urodzoną i tamże przy rodzicach zamieszkałą, mającą lat dwadzieścia i cztery. Małżeństwo to poprzedziły trzy zapowiedzi w dniach: siódmym, czternastym i dwudziestym pierwszym listopada [1830] w Parafii Konieckiej, jako też zezwolenie ustne rodziców przytomnych aktowi małżeństwa. Tamowanie małżeństwa nie zaszło. Małżonkowie nowi oświadczają, iż nie zawarli żadnej umowy przedślubnej. Akt ten stawiającym i świadkom był przeczytany i przez nich podpisany.

Podpisy (od lewej): P. Filippi, N. Wiczyńska, Józej Woycicki jako świadek,
[podpis nieczytelny] jako świadek,
powyżej: Z. Rudlicki i A. Zwoleński PK [proboszcz konecki od 1825]
  • Paweł Filippi (1803 – 1860, Polska) – polski rzeźbiarz pochodzenia włoskiego. Pierwsze nauki pobierał w Studio publico delli arte presso San Salvatore in Lauro w Rzymie. Do Polski sprowadzony został przez architekta F. M. Lanciego z Krakowa. Wykonywał m.in. sarkofag Tadeusza Kościuszki ustawiony w krypcie Św. Leonarda na Wawelu (1832). W latach 1836-1844 pracował przy dekoracji kaplicy Św. Zofii również na Wawelu. W 1841 roku spopularyzował w małym formacie popiersia królów i znakomitych mężów polskich a ponadto posążki T. Kościuszki i J. Poniatowskiego. [W: AGRA.ART]
Paweł Filippi: Portret, rzeźba (popiersie) Wojciecha Bogusławskiego, brąz, ok. 1840

Paweł Filippi sztukmistrz kamienny

Od dłuższego okresu pracuję nad przygotowaniem do wydania książki noszącej roboczy tytuł: Społeczeństwo Końskich: parafii i gminy koneckiej 1810-34. Urzędy i godności, stan ducha i posiadania, zawody.
Praca nad książką sprawia mi olbrzymią satysfakcję, a przy tak zwanej okazji odnajduję nieznane dotąd ciekawostki, setki nieznanych zawodów. Chociażby: kapitalista, szpekulant, fizyk, kolektor, lokaj lauferski, ratai i rajtar i wiele, wiele innych. Weźmy na przykład takiego sztukmistrza kamiennego.
Pewne jest, że Paweł Filippi przybył do Końskich zapewne za namową Lanciego, któremu Małachowscy w 1825 r. powierzyli przebudowę rezydencji w Końskich, później Białaczowie, Dzikowie… Mam nadzieję, że znawcy tematu architektury przypiszą realizację projektów architektonicznych Franciszka Marii Lanciego konkretnemu twórcy: „sztukmistrzowi kamiennemu” Pawłowi Filippiemu. Może to będzie kapliczka parkowa wybudowana w latach 1825-30, oranżeria egipska wybudowana w tychże samych latach, nie wspomnę o koneckich kolosach…
W 1832 r. Paweł Filippi uczestniczy w Krakowie w pracach kamieniarskich przy wzniesieniu klasycystycznego sarkofagu Tadeusza Kościuszki. Zapewne przeniósł się tam z nowo założoną rodziną.

Krzysztof Woźniak