Co może łączyć takie wydarzenia z historii Polski by wymienić chociażby: internowanie legionistów w Szczypiornie, uroczystość zjednoczenia Armii Polskiej w Krakowie i nieudany zamach na największego zdrajcę konecczyzny „Relampago”. Wszystkie te wydarzenia łączy oczywiście postać koneckiego legionisty Kazimierza Kapla ps. „Wróbel”.
Wszystko zaczęło się od typowego „strychowca”. Kolega Ryszard Cichoński porządkując strych odnalazł w pudełku schowany pakiet fotografii i dokumentów. Zafascynowany odkryciem podzielił się ze mną informacją.
Internowanie w Szczypiornie
O tym, że Kazimierz Kapel był w obozie internowania w Szczypiornie w 1917 dowiedziałem się z jego korespondencji. Zachowały się kartki pocztowe pisane do i z domu rodzinnego w Końskich. Miłe i „ciepłe” teksty miały zapewne uspokoić emocje domowników (cała korespondencja Kazimierza Kapla w opracowaniu).
Gorąco namawiam do lektury uzupełniającej, a wśród niej szczególnie polecam niedawno wydaną książkę: Materiały źródłowe do dziejów legionistów internowanych w Szczypiornie w 1917, wybór i opracowanie Grzegorz Waliś, Archiwum Państwowe w Kaliszu 2017. Jej lektura stanowi wspaniałe źródło wiedzy.
Uroczystość zjednoczenia Armii Polskiej
Józef Piłsudski w swoim pamiętniku napisał: Uroczystość zjednoczenia Armii, jakże ważna uroczystość dla Polski oraz jej wojska. Dzisiejszego dnia wydarzyło się wiele pięknych, pokazujących siłę Polski, rzeczy. Nareszcie armia będzie razem. Rankiem przyjechałem do Krakowa. Właśnie w tym mieście miały odbyć się uroczystości. Po przybyciu poszedłem na Wawel w towarzystwie innych mężów stanu na uroczystą mszę w Katedrze Wawelskiej. Nabożeństwo poprowadził biskup Adam Sapiecha. Jakże ono było piękne. Przez samą obecność tutaj można było odczuć tę atmosferę radości i szczęścia. Cóż za cudowne uczucie. Po błogosławieństwie poszedłem złożyć kwiaty przy sarkofagu Tadeusza Kościuszki, który do ostatniej kropli krwi walczył o wolną Polskę. Podczas tego obrzędu miałem ochotę się rozpłakać i powiedzieć „Twój trud nie poszedł na marne”, ale się opamiętałem, bo stanowisko nie pozwala. Potem pojechaliśmy na Rynek Krakowski, aby obejrzeć przemarsz wojsk polskich. Kiedy ujrzałem tych wszystkich „wojowników”, byłem dumny, że między innymi pod moją wodzą tylu żołnierzy odzyskało niepodległość. Wszystko dopełniał widok na, rynek na którym wspomniany wcześniej gen. Tadeusz Kościuszko składał uroczystą przysięgę w której mówił:
Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samodzielności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna Męka Syna Twego. W moim towarzystwie znajdowali się najwięksi dostojnicy między innymi generałowie Józef Haller, Józef Dowbor-Muśnicki, prymas Edmund Dalbor, biskupi: Adam Sapieha, Władysław Bandurski, Stanisław Gall oraz rektor UJ prof. Stanisław Estreicher. Maszerujących żołnierzy było tyle, że nie sposób było się ich doliczyć. Stukot ich butów o posadzkę odbijał się i rozchodził, niczym echo, na Krakowskim Rynku. Po tym jakże efektywnym przemarszu odebrałem paradę z Kamienia Tadeusza Kościuszki, który jak wszyscy wiedzą przypomina nam o heroicznym czynie Polaków, jakim była insurekcja oraz o odwadze naczelnika, który wziął na swoje barki ten jakże duży ciężar. Po zakończonych uroczystościach wróciłem do Warszawy, do Belwederu, w towarzystwie niektórych generałów. Po powrocie udałem się w swoje przytulne cztery kąty do swoich kochanych Aleksandry i Wandy.
Po całym tym dniu jestem bardzo zmęczony, więc teraz siedzę przy swoim biurku, piszę i zastanawiam się, co przyniesie kolejny dzień.
O Kazimierzu Kaplu zamieściłem materiały na stronie:
- Kazimierz Kapel – kronikarz Końskich cz. I – 19.11.2011
- Zbrojne starcie w Rożkach i publiczne egzekucje w Radomiu w 1942 – 9.03.2012 [nieudany zamach na Relampago]
- Spotkanie wielkanocne z Kazimierzem Kaplem. 1914, 1916, 1918… – 3.04.2012
- Ród Kaplów – 150 lat w historii miasta Końskie – 5.07.2012
- Marzenia legionisty Kazimierz Kapla o wigilii w Końskich 1914 – 24.12.2012
Krzysztof Woźniak