Rarytas z mojego zbioru

/ pocztówki i fotografie

Tę książkę zawsze biorę do rąk z dużą atencją. Widać dobrą, przedwojenna oprawę introligatorską – ręcznie wykonywany ze złoceniami papier okładki, dyskretne tłoczone ozdobniki; widać dobrą rękę mistrza. Sama książka to dla mnie historyka amatora upragniony przedmiot. Jeszcze kilkanaście lat temu praktycznie niedostępna. Nieliczne egzemplarze pojawiały się na aukcjach bibliofilskich chociażby p. Andrzeja Metzgera z Kielc osiągały wysokie ceny (do kilkuset złotych). Mowa o Dekanacie […]

Rarytas z mojego zbioru Czytaj dalej »

Zapomniana tablica

/ pocztówki i fotografie

Działo się w roku 1914 dnia 5 września, w pierwszym miesiącu wojny światowej, w której oddziały Józefa Piłsudskiego wystąpiły do walki z Rosją w celu odzyskania Niepodległej Ojczyzny. W tym dniu oddział kawalerii strzeleckiej pod dowództwem Władysława Beliny Prażmowskiego w składzie 1 plutonu Janusza Głuchowskiego (25. ułanów) idąc z Kielc przez Mniów opanował Końskie po stoczeniu na jego ulicach utarczki z 5 pułkiem Dragonów rosyjskich.Wersja rozszerzona tablicy wymieniała skład oddziału;

Zapomniana tablica Czytaj dalej »

Taki sobie niezwykły kamień

/ ciekawostki regionalne

Dlaczego tak duży kamień oznaczający zawarty kompromis i znaczący trwale granicę pomiędzy dwoma wsiami musiał być wykuty i położony w obecności sądu 23. października 1773 roku? Wyorany przez rolnika sąsiedniej wsi kilka lat temu, znajduje się na placu wioskowym od zachodniej strony kościoła. Proszę o podane miejscowości w jakiej znajduje się kamień. Liczę, że odkryją go zawodowi historycy, ogłoszą ów fakt w ważnych pismach i znajdą się pieniążki na jego

Taki sobie niezwykły kamień Czytaj dalej »

Końskie. Krzyż kamienny u zbiegu ulic Partyzantów i Sportowej

/ kapliczki i figury przydrożne

Postawiony w latach trzydziestych XX wieku w miejsce wcześniejszego drewnianego. Napis: Tu spoczywają powstańcy 1863 r. Franciszek Makulski [i] Łączkowski. Znane jest imię drugiego powstańca – Lucjan Łączkowski [warto uzupełnić imię na podstawie krzyża]. Z listu Bolesława Makulskiego [syn Franciszka Makulskiego] emerytowanego sędziego grodzkiego w Końskich z dnia 28 lutego 1933 r. do Henryka Zawadzkiego, naczelnika Sądu Grodzkiego w Opatowie: Św.P. ojciec mój Franciszek stracony był 8

Końskie. Krzyż kamienny u zbiegu ulic Partyzantów i Sportowej Czytaj dalej »

Barycz k. Końskich, cerkiew domowa

/ konecki tygiel narodów

Wzniesiona dla potrzeb ludności wyznania prawosławnego; głównie dla stacjonujących w mieście i w zespole budynków koszarowych w Baryczy 25. Smoleńskiego i 27 Witebskiego Pułku Piechoty oraz urzędników rosyjskich i ich rodzin. O samej cerkwi wiem niewiele: mała, drewniana, rozebrana została w 1949 roku. W dwóch znanych mi albumach fotografii żołnierzy rosyjskich [album z ok 1890 r. i z 1914]; tylko w jednym znajduje się złej jakości fotografia tej cerkwi. Bardzo prawdopodobna lokalizacja cerkwi to miejsce

Barycz k. Końskich, cerkiew domowa Czytaj dalej »

Końskie. Cheder na ulicy Wąskiej

/ konecki tygiel narodów

Za moich młodych lat, to jest około 1907 r. [autor Henryk Seweryn Zawadzki] pamiętam, że jak przechodziło się z ulicy Kazanowskiej do Rynku uliczką zwaną Wąską, to po drodze, po lewej stronie była kamienica rozbrzmiewająca wieczornym hałasem. Mieścił się tam cheder [szkoła żydowska o charakterze religijnym]. Przez otwarte okna słychać było jednostajny gwar uczniów, czytających jednocześnie talmud. Czasami widziałem przed tym domem wystawione długie ławy szkolne, na których były ułożone

Końskie. Cheder na ulicy Wąskiej Czytaj dalej »

Wąsosz k. Końskich. Leśniczówka Kamienny Krzyż

/ kapliczki i figury przydrożne

Krzyż kamienny z 1849 r., przy drodze Końskie – Wąsosz. O tej kapliczce w mojej rodzinie mówiło się Krzyż Greinerowski. Nazwa wzięła się zapewne z sentencji, którą kamieniarz umieścił na krzyżu: Fondator będący Nadleśny Francisek Greiner i Franciska Zona jego prosą O zdrowaś Maryia Anno 1849.Dziadek i babcia Janiszewscy, moja mama z siostrą mieszkali w leśniczówce w latach trzydziestych; stąd też zachowane fotografie przy kapliczce. Tu też moja mama na początku

Wąsosz k. Końskich. Leśniczówka Kamienny Krzyż Czytaj dalej »

Kolejna zagadka na grudniowe i styczniowe wieczory

/ ciekawostki regionalne

Sowa, wąż zjadający własny ogon i czaszka z piszczelami to już raczej rzadkie symbole występujące wspólnie na nagrobkach. Co symbolizują przedstawione płaskorzeźby, z jakiego okresu i z jakiej miejscowości pochodzą? Na odpowiedzi czekam do 15 stycznia 2010 roku. Nagrodą będzie jak zwykle książka ks. Józefa Barańskiego Kolegiata pod wezwaniem św. Mikołaja w Końskich.

Kolejna zagadka na grudniowe i styczniowe wieczory Czytaj dalej »

Janów k. Stąporkowa

/ kapliczki i figury przydrożne

Kapliczka przydrożna z początku XIX wieku, kolumna kamienna na cokole, z żeliwnym krzyżem i kogutkiem [Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom III, województwo kieleckie, zeszyt 5, powiat konecki, 1958 rok] Tyle lakonicznie podaje katalog. Sama kapliczka położona dzisiaj na południowym skraju wsi (jej pierwotna lokalizacja jest mi nieznana) ma swoją legendę sięgającą czasów powstania styczniowego. Podanie ludowe głosi, że skarbnik przemykającego oddziału partii powstańczej 

Janów k. Stąporkowa Czytaj dalej »