Barycz k. Końskich, cerkiew domowa

/ konecki tygiel narodów

Wzniesiona dla potrzeb ludności wyznania prawosławnego; głównie dla stacjonujących w mieście i w zespole budynków koszarowych w Baryczy 25. Smoleńskiego i 27 Witebskiego Pułku Piechoty oraz urzędników rosyjskich i ich rodzin. O samej cerkwi wiem niewiele: mała, drewniana, rozebrana została w 1949 roku. W dwóch znanych mi albumach fotografii żołnierzy rosyjskich [album z ok 1890 r. i z 1914]; tylko w jednym znajduje się złej jakości fotografia tej cerkwi. Bardzo prawdopodobna lokalizacja cerkwi to miejsce …

Barycz k. Końskich, cerkiew domowa Czytaj dalej »

Końskie. Cheder na ulicy Wąskiej

/ konecki tygiel narodów

Za moich młodych lat, to jest około 1907 r. [autor Henryk Seweryn Zawadzki] pamiętam, że jak przechodziło się z ulicy Kazanowskiej do Rynku uliczką zwaną Wąską, to po drodze, po lewej stronie była kamienica rozbrzmiewająca wieczornym hałasem. Mieścił się tam cheder [szkoła żydowska o charakterze religijnym]. Przez otwarte okna słychać było jednostajny gwar uczniów, czytających jednocześnie talmud. Czasami widziałem przed tym domem wystawione długie ławy szkolne, na których były ułożone …

Końskie. Cheder na ulicy Wąskiej Czytaj dalej »

Wąsosz k. Końskich. Leśniczówka Kamienny Krzyż

/ kapliczki i figury przydrożne

Krzyż kamienny z 1849 r., przy drodze Końskie – Wąsosz. O tej kapliczce w mojej rodzinie mówiło się Krzyż Greinerowski. Nazwa wzięła się zapewne z sentencji, którą kamieniarz umieścił na krzyżu: Fondator będący Nadleśny Francisek Greiner i Franciska Zona jego prosą O zdrowaś Maryia Anno 1849.Dziadek i babcia Janiszewscy, moja mama z siostrą mieszkali w leśniczówce w latach trzydziestych; stąd też zachowane fotografie przy kapliczce. Tu też moja mama na początku …

Wąsosz k. Końskich. Leśniczówka Kamienny Krzyż Czytaj dalej »

Kolejna zagadka na grudniowe i styczniowe wieczory

/ ciekawostki regionalne

Sowa, wąż zjadający własny ogon i czaszka z piszczelami to już raczej rzadkie symbole występujące wspólnie na nagrobkach. Co symbolizują przedstawione płaskorzeźby, z jakiego okresu i z jakiej miejscowości pochodzą? Na odpowiedzi czekam do 15 stycznia 2010 roku. Nagrodą będzie jak zwykle książka ks. Józefa Barańskiego Kolegiata pod wezwaniem św. Mikołaja w Końskich.

Janów k. Stąporkowa

/ kapliczki i figury przydrożne

Kapliczka przydrożna z początku XIX wieku, kolumna kamienna na cokole, z żeliwnym krzyżem i kogutkiem [Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom III, województwo kieleckie, zeszyt 5, powiat konecki, 1958 rok] Tyle lakonicznie podaje katalog. Sama kapliczka położona dzisiaj na południowym skraju wsi (jej pierwotna lokalizacja jest mi nieznana) ma swoją legendę sięgającą czasów powstania styczniowego. Podanie ludowe głosi, że skarbnik przemykającego oddziału partii powstańczej  …

Janów k. Stąporkowa Czytaj dalej »

Niby „łatwa” pocztówka

/ pocztówki i fotografie

Końskie, widok na ulicę Pocztową i na Kopce – tak się jeszcze mówiło na ul. Hubala. Niby „łatwa” pocztówka, a jednak z jej zdobyciem było trochę problemów. [Pocztówka fotograficzna, fot. J. Korpal, z końca lat sześćdziesiątych]. Wiąże się z okresem moich lat szczenięcych. Prawie cała rodzina od strony dziadków Janiszewskich mieszkała w tym narożnym budynku: Suskiewiczowie, Janiszewscy, Szczepanikowie, Gruszczyńscy i Kuletowie – wszystkie okna pierwszego piętra, była jeszcze rodzina Kosmulskich …

Niby „łatwa” pocztówka Czytaj dalej »

My górale u podnóża Gór Świętokrzyskich mamy swoje potrawy regionalne

/ regionalne przepisy kulinarne

Przepis ten pochodzi z pamiętników burmistrza miasta Przedborza Konstantego Kozakiewicza – zapisek z 1940 roku. O przysmaku, którym jest kugielTarte kartofle, kawałki tłustego mięsa (Żydzi biorą gęsinę), jajka, tarta bułka, przypieczona cebula, pieprz, sól. Wymieszane kładzie się do garnka i piecze w piecu chlebowym lub kuchennym. Je się go w stanie odgrzewanym także. Region opoczyński ma też swój odmienny kugiel – może ktoś opublikuje jego przepis. …

My górale u podnóża Gór Świętokrzyskich mamy swoje potrawy regionalne Czytaj dalej »

Konkurs

/ ciekawostki regionalne

Proszę o odpowiedź na kilka pytań. W jakiej miejscowości znajduje się płaskorzeźba pokazana na fotografii, co przedstawia i z jakiego okresu pochodzi? Na odpowiedź czekam do 15 grudnia. Osoba, która pierwsza odpowie na pytania otrzyma książkę wydawnictwa Końskie.org.pl i jeszcze jakieś bonusy.

Się i pogaduchy kiboli

/ daleko od Europy

Mnie już nie chce patrzyć się na te pogaduchy kiboli. Komuś nie chce się już ich zamalowywać. Musi się chcieć, by zawrzeć bliższą znajomość z tymi dżentelmenami od pogaduch.

Glorietta

/ pocztówki i fotografie

Cykl rozpoczynam pocztówką z lat trzydziestych XX wieku (Rotofot – Warszawa, fot. Antoni Borowiec) przedstawiającą gloriettę [samodzielna budowla ogrodowa, lub parkowa, usytuowana najczęściej na wzgórzu, wykonana w formie małego otwartego pawilonu z kolumnami, arkadami – Wikipedia]. Nie ma pewności co do daty wzniesienia glorietty – zapewne przełom XVIII i XIX wieku. Istnieje podanie, że władze carskie wyznaczyły hr. Tarnowskiemu podatek od orła, łaskawie zezwalając na jego pozostawienie. Plac …

Glorietta Czytaj dalej »