konecki tygiel narodów

Wąsosz Nowiny, po lewej stronie w czterech chałupach znajdowało się getto.  Fragment drogi był przedzielony wzdłuż płotem. Fot. KW. W czasie okupacji hitlerowskiej okupanci zorganizowali we wsi niewielkie getto, w którym zgromadzono okolicznych Żydów, używając ich do prac leśnych. Znalazł się wśród nich wraz z rodziną ostatni właściciel (lub dzierżawca) fryszerki Blumenzweig. Wszystkich wywieziono w roku 1943 [sic! – zdecydowanie 1942] do któregoś z miejsc zagłady. Tak niewiele …

Wąsosz Nowiny k. Końskich, małe getto. Dwie relacje Czytaj dalej »

Przysucha, bóżnica murowana. Widok od północnego zachodu, stan obecny [przed 1999]. Bóżnica murowana w Przysuchej – miasto prywatne założone w 1710 r. W 1745 r. uzyskało prawa miejskie. Obecność żydowskich rzemieślników potwierdzona po raz pierwszy w 1723 r. została wybudowana w trzeciej ćwierci XVIII w. Prawdopodobnie częściowo przebudowana w XIX w. Układ wzdłużny. Sala główna poprzedzona w przyziemiu sienią z wydzieloną izbą, nad nią modlitewnia dla kobiet (prawdopodobnie w dwóch …

Przysucha, bóżnica murowana Czytaj dalej »

Przedbórz, nieistniejąca bóżnica – widok od północnego zachodu. Około 1760 r. (1636 r. – pierwsza wzmianka o istniejącej w mieście bóżnicy, 1638 r. zezwolenie Władysława IV na odbudowę bóżnicy po pożarze, 1745 r. przywilej na odbudowę bóżnicy zniszczonej w czasie wojny, 1760 r. przypuszczalna data odbudowy umieszczona na sklepieniu bóżnicy). Sala główna poprzedzona od zachodu przedsionkiem i izbą kahalną, nad nimi na piętrze empora dla kobiet, wzdłuż boku południowego później dobudowane: druga …

Przedbórz – nieistniejąca bóżnica drewniana Czytaj dalej »

Działo się to w lasach koneckich pod koniec lipca 1944 roku. Ofensywa sowiecka ruszyła na zachód. Na naszym terenie można było zauważyć wzmożone ruchy wermachtu. Było coraz gorzej. Niemcy oczyszczali zaplecze. Kapitan „Kłos” wydał rozkaz przewiezienia tajnych akt, tyczących wielkiej koncentracji AK – z miasteczka do lasu, na miejsce postoju 3 pp. AK. W przededniu „Burzy” należało zabezpieczyć cenne archiwum. Szesnastoletnia łączniczka, śliczna „Basia”, …

Polak, Węgier – dwa bratanki. Kornica k. Końskich – sierpień 1944 Czytaj dalej »

Końskie, Kinsk, Konsk – nieistniejąca bóżnica drewniana z drugiej połowy XVIII.  Rys. z książki Marii i Kazimierza Piechotków, Bóżnice drewniane. Widok perspektywiczny. W drugiej poł. XVIII w. gmina żydowska i jej zarząd zwany kahałem postanowili, iż w mieście należy wznieść bóżnicę. Żydzi szukali budowniczych drewnianej bóżnicy wśród fachowców mieszkających w pobliżu Końskich. Kahal postanowił zaangażować majstrów ciesielskich z miasta Gowarczów, którzy prawdopodobnie budowali również drewniane …

Legenda budowy koneckiej bóżnicy Czytaj dalej »

Widok od północy Sala główna poprzedzona od zachodu w parterze przedsionkiem, niewielką izbą i pomieszczeniem dla kobiet, nad nimi, na piętrze, druga modlitewnia dla kobiet. Pierwotnie modlitewnia na piętrze dostępna była z dwukondygnacjowej galerii, obiegającej zachodnie czoło budynku. Galerię tę najpierw częściowo odeskowano, a następnie (po 1905 r.) przy zachowaniu istniejącego dachu zastąpiono ścianą murowaną. W tym też okresie dobudowano wzdłuż południowej ściany sali głównej parterowe, murowane pomieszczenie …

Końskie, Kinsk, Konsk – nieistniejaca bóżnica drewniana, 2. połowa XVIII w. Czytaj dalej »

Końskie, cerkiew Ikony Matki Bożej Znamienie, fragment fotografii z okresu I wojny światowej (1917)  – północna wieża cerkwi (widać postacie w mundurach, podest z belek i zdemontowany dzwon).  Fotografię udostępnił Ryszard Cichoński. Po publikacji pierwszego artykułu na temat koneckiej cerkwi, kolega Marian Chochowski przekazał mi informację; iż na zamieszczonej pierwszej, owalnej fotografii cerkwi, pod dużym powiększeniem witać moment rekwizycji dzwonów. Moje zdumienie było duże. Rzeczywiście widać postacie …

Końskie – cerkiew Ikony Matki Bożej Znamienie – cz. II Czytaj dalej »

Opoczno, cerkiew św. Księcia Włodzimierza. Okres międzywojenny. Fotografia ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Opocznie zamieszczona w albumie  „Opoczno i opocznianie w dawnej fotografii”. W Opocznie niewielką cerkiew na Placu Zamkowym, w stylu rosyjskim, wybudowano wyłącznie z ofiar wiernych. Głównym ofiarodawcą był metropolita moskiewski Włodzimierz, który przekazał na ten cel 10 tys. rubli. Cerkiew uroczyście wyświęcono jesienią 1911 roku. Świątynia była zbudowana na planie krzyża greckiego. Główną bryłę wieńczyła …

Opoczno – cerkiew św. Księcia Włodzimierza (Св. Князя Владимира) Czytaj dalej »

Końskie, cerkiew Ikony Matki Bożej Znamienie, fotografia prawdopodobnie  z okresu I wojny światowej. Fotografię udostępnił Ryszard Cichoński. Dla stacjonujących w mieście 25. Smoleńskiego i 27. Witebskiego Pułków Piechoty wzniesiono cerkiew wojskową według typowego projektu. Wyświęcenie cerkwi odbyło się 17 października 1903 roku. Cerkiew wybudowano na centralnym placu miasta, przy skrzyżowaniu dwóch ulic, na planie prostokąta, z polerowanej, czerwonej cegły, przyozdobiono nad drzwiami i oknami …

Końskie – cerkiew Ikony Matki Bożej Znamienie (Иконы Божией Матери Знамение) Czytaj dalej »

Końskie, getto, ul. Rynek 2. Fotografię udostępnił Mateusz Partyka Trafił do mnie zestaw fotografii, swoistej niemieckiej inwentaryzacji – dokumentacji z getta i nie tylko. Fotografie starannie, precyzyjnie opisane, z podaniem: nazwy ulicy, numeru posesji i nazwiskiem właściciela (?). Budynki te w większości nie istnieją. Getto. Jest jeszcze pozornie „spokojnie”, trwa codzienna krzątanina, przebudowa ulicy Rynek, sklepy mają jeszcze swoich klientów, widoczne opaski z gwiazdą Dawida, granatowa …

Końskie. Zaginiony świat Żydów – getto Czytaj dalej »